Charuis
Colchicum alpinum
Colchicaceae
Autre noum : Bramo-vaco(-dis-Aup).
Nom en français : Colchique des Alpes.
Descripcioun :La charuis, coume ié dison eilamount, o bramo-vaco-dis-Aup es uno planto que trachis en mountagno, souvènt sus safre, e flouris l'estiéu. Pamens pèr la destria de sa cousino Colchicum autumnale, fau bèn regarda l'estigmate emé uno lùpi (fotò). Aquéu èi gaire enarca e descènd pas sus l'estile. Coumpara emé la pìpia que flouris l'autouno.
Usanço :Es uno planto forço empouisounanto que caup de cóuchicino, un pouisoun de la divisioun celulàri.
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Colchicum
Famiho : Colchicaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Mountagno mejano
- Auto mountagno
- Prado umido
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Colchicum alpinum DC., 1805
Valeriano(-de-mountagno)
Valeriana montana
Caprifoliaceae Valerianaceae
Nom en français : Valériane des montagnes.
Descripcioun :Aquesto valeriano trachis en mountagno ounte fai de mato. Semblo proun à Valeriana rotundifolia. Li fueio soun un pau verdalo e en cors à la baso pèr Valeriana rotundifolia alor qu'èi pas lou cas pèr Valeriana montana. Valeriana tripteris tambèn ié sèmblo, fau bèn regarda li fueio de la cambo que soun proun diferènto, emé tres fueioun. Coumpara emé la valeriano-di-fueio-roundo.
Usanço :La racino se bèu en tisano contro li mau de dènt e de "nèrvi" (vèire la valeriano), P. Lieutaghi, op.cit. p. 551 .
Port : Erbo
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Valeriana
Famiho : Caprifoliaceae
Famiho classico : Valerianaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 800 à 2600 m
Aparado : Noun
Liò : Auto mountagno
- Mountagno mejano
- Roucas
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Valeriana montana L., 1753